امروز رییس شورای شهر نسبت به تخریب نام خیابان استاد شجریان تذکر داد داستانِ پرحاشیهی نامگذاری یک خیابان به نامِ اسطورهی آواز
صبحِ امروز ئیس شورای شهر تهران به تخریب تابلوی شجریان واکنش نشان داد و نسبت به اقدام خودسرانه گروهی از شهروندان در مخدوش کردن تابلوی نام استاد شجریان، تذکر داد.
«محسن هاشمی» در ابتدای جلسه علنی صبح امروز شورای شهر ضمن تبریک فرارسیدن سالروز میلاد عیسی مسیح و آغاز سال جدید میلادی گفت: «نسبت به اقدام خودسرانه گروهی از شهروندان در مخدوش کردن تابلوی نام استاد شجریان، تذکر میدهم و متاسفانه این اقدام با استفاده از پوشش نام شهدا انجام شد که خوشبختانه خانواده شهید فخریزاده، با اطلاع رسانی مناسب، نارضایتی خود را از اینگونه اقدامات اعلام کردند.»
او اضافه کرد: « کسانی که دغدغهی ارزشها و زنده بودن نام شهدا را دارند، باید متوجه باشند که با اینگونه اقدامات که اغلب غیرقانونی و همراه با ایجاد دوقطبیهای کاذب است، ضد مصالح کشور عمل میکنند و تنها به تخریب ارزشها و نام و یاد شهدا در افکار عمومی بهویژه نسل جوان دست میزنند و انتظار ما از دستگاههای مسئول جهت جلوگیری از حاکم شدن هرج و مرج و شکسته شدن حریم قانون، آن است که تدابیر لازم را بهکار گیرند.»
هفتهی گذشته بود که سرانجام بعد از دو سال، خیابانی در منطقهی دو شهرداری تهران (فلامک) به نامِ استاد شجریان نامگذاری شد. اتفاقی که طی این مدت همواره با حاشیههای بسیاری همراه بود و سرانجام بعد از درگذشتِ این چهرهی بزرگ هنر ایران روی داد.
اولین بار بیست و هشتم فروردین سال ۹۸ بود که اعضای شورای شهر تصمیم گرفتند تا خیابانی را به نامِ خسروی آواز ایران کنند؛ اما به گفته «محمد جواد حقشناس» اجرای این مصوبه با نامهی رییس شورای شهر به شهردار، مسکوت ماند؛ اما سرانجام همزمان با یلدای امسال بود که «محمدجواد حق شناس» رئیس کمیسیون نامگذاری شورای اسلامی شهر تهران، خبر نامگذاری این خیابان به نامِ استاد آوازخوان را داد و نوشت: «وقفههایی در ابلاغ این مصوبه صورت گرفت؛ اما با توجه به پیگیریهای مکرر رئیس و اعضای شورا و کمیسیون فرهنگی، این مصوبه در آستانه شب یلدا به مرحله اجرا رسید.»
در فاصلهی اندکی از این ماجرا اما چند فرد برچسبی به نام شهید «محسن فخری زاده» (دانشمند هستهای کشورمان) روی تابلوی خیابان استاد شجریان زدند. این اقدام در حالی انجام شد که اعضای شورای شهر تهران پس از شهادت این شهیدِ بزرگوار با رای اکثریت، خیابان صنایع جنب وزارت دفاع در محدوده منطقه یک شهرداری را به نام این شهید هستهای کشور تغییر نام داده بودند.
بسیاری از اعضای شورای شهر نسبت به این مساله اعتراض کرده و در توییتر به آن واکنش نشان دادند. «محمدجواد حق شناس» اولین کسی بود که در این باره نوشت: «پس از شهادت شهید فخری زاده، شورای شهر تهران به احترام این شهید والا مقام، نام خیابان صنایع در منطقه یک (محل کار وی) را با قید فوریت به نام ایشان نامگذاری کرد. بیش از ۴۵ درصد نامگذاریهای این دوره به نام شهیدان سرافراز میهن بوده است.»
«مجید فراهانی» دیگر عضو شورای شهر تهران نیز در پیام توئیتری خود نوشت: «نامگذاری خیابان شجریان اردیبهشت جاری مسیر قانونی خود را کاملا طی کرده است. خیابان شجریان در منطقه ۲ و شهید فخری زاده جنب وزارت دفاع هر دو تثبیت شده خواهند ماند.»
«علی اعطا» -سخنگوی شورای شهر تهران- نیز در رشته توییتی با اشاره به حواشی پیش آمده در خصوص تابلو خیابان استاد شجریان نوشت: «خود من فرزند شهید هستم و میتوانم احساسات و عواطف پدر شهیداحمدی روشن را درک کنم؛ گلایه از آنان است که با تحریک احساسات پدر داغدیده این شهید عزیز، دوقطبی «شهدا-شجریان» ایجاد کردهاند. اسف بارتر از عمل فیزیکی مخدوش کردن تابلوی شجریان، کار کسانی است که به چنین تقابلهای دوتایی و دوقطبی سازیها دامن میزنند و عواطف و احساسات برخی را تحریک میکنند و شکافهای اجتماعی جعل میکنند. کدام ارزش به اندازه نام و یاد شهدا، مورد وفاق همه ایرانیان است؟ و نیز کدام هنرمند محبوبیتی همچون شجریان در میان درصد بالایی از ایرانیان دارد؟ دوگانه شهدا یا شجریان، دوگانه ای غیرواقعی و جعلی است. به عنوان نماینده همه مردم تهران در شورا، درخواست دارم ضمن پایبندی به مصوبه شورا و احترام به اقدام شهرداری بر مبنای تصمیم شورا، به تقابلها و دوقطبیها دامن زده نشود.»
در این میان شاید مهمترین موضعگیری در قبال این موضوع را اعضای خانواده شهید محسن فخری زاده داشتند که با انتشار متنی از تغییر نام خیابانی از محمدرضا شجریان به شهید محسن فخری زاده انتقاد کردند و نوشتند: «بیشک سیره و اندیشه آن شهید بزرگوار مبتنی بر زدودن زنگارهای جهل و تعصب و اقدامات علمی ایشان بر پایه قطع وابستگی فنی و دانشی کشور از بیگانگان بنا شده و همه علاقمندان به فراگیر شدن این گفتمان ارزشمند که مورد تاکید مقام معظم رهبری و دلسوزان نظام اسلامی است باید تلاشی جهادگونه و عزت آفرین داشته باشند و اینگونه است که نام جهادگران و فخر آفرینان عرصه علمی کشور نامدار و بلند آوازه میشود.»
آنان در ادامهی پیام خود آوردند: «با عنایت به علاقمندی و احترام شهید عزیزمان به هنر و موسیقی اصیل ایرانی و زبان و ادبیات فاخر پارسی به عنوان ارکان جدائی ناپذیر فرهنگ غنی ایران اسلامی، هرگونه تغییر در نام ها و نمادهای این عرصه دور از اندیشه و سیره آن شهید راه علم و دانش و اقتدار میهن عزیزمان است.»
در این میان «عیسی فرهادی» -فرماندار تهران- در مصاحبهای اعلام کرد: «شهرداری خلاف قانون تابلو را نصب کرده و نامگذاری هیچ خیابانی به نام شجریان قانونی نیست. مراحل قانونی برای مصوبه نامگذاری خیابانی بنام شجریان طی نشده است. مصوبه نامگذاری خیابانی به نام شجریان با مخالفت هیات تطبیق مواجه شد و برابر قانون باید ایراد این هیات توسط شورا رفع و بار دیگر به هیات ارسال می شد و یا باید در صورت اصرار شورا بر تغیر نکردن مصوبه خود موضوع به هیات حل اختلاف وزارت کشور برای تصمیم گیری نهایی ارسال می شد.»
فرهادی تصریح کرده که پس از مخالفت هیات تطبیق هیچ یک از این مراحل طی نشده است به این ترتیب شورا هیچ مصوبه قانونی برای اینکه خیابانی به اسم شجریان باشد، برای ما ارسال نکرده است بر همین اساس تا مصوبهای نیاید و ما آن را تایید و اعلام نکنیم، اقدام در این زمینه قانونی نیست: «اگر تابلویی نصب شده باشد و کسی آن را تغییر دهد، باز هم اقدامی خلاف قانون انجام شده؛ خلاف اول را شهرداری انجام داده و خلاف دوم را کسی که آن را کنده، مرتکب شده است.»
در این زمینه شورای شهری ها به بند ب ماده ۷ دستورالعمل اجرایی آئیننامه نظارت بر نامگذاری شهرها، خیابانها، اماکن مؤسسات عمومی استناد می کنند که نامگذاری معابر، میادین، خیابانها، کوچه و کوی در حوزه شهری و تغییر نام آنها تنها در اختیار شورای اسلامی شهر است.
«علی اعطا» در گفتوگو با خبرگزاری «ایسنا» در مورد اظهارات فرماندار تهران مبنی بر لزوم طی شدن مراحل قانونی مصوبه شورا برای نامگذاری خیابانی بنام استاد شجریان گفته است: «کلیه مصوبات شورا به فرمانداری تهران به عنوان دبیرخانه هیات تطبیق مصوبات ارسال می شود. اما هیات تطبیق مصوبات که یکی از اعضاء آن فرماندار است، در مقام تایید یا رد مصوبات نیست، بلکه صرفا در مهلت ۲هفته ای، می تواند نسبت به مصوبه ای اعتراض کند.»
او با بیان اینکه براساس قانون هیات تطبیق ۱۴ روز فرصت دارد تا نسبت به مصوبه ارسالی شورای شهر اعتراض کند و در مقام رد یا تایید نیست، گفت: «اگر قانون شوراها را بخوانیم موضوع روشن است. هیات تطبیق به دو دلیل میتواند نسبت به مصوبات شورا اعتراض کند. اگر هیات تطبیق یک مصوبه را خارج از حدود و صلاحیت شورا تشخیص دهد و یا مصوبه ای را مغایر با قوانین و مقررات فرا دستی بداند، می تواند نسبت به این مصوبه اعتراض و نه تایید و رد کند. اختیارات هیات تطبیق مشخصا در قانون تعیین شده و جایگاه آنها صرفا اعتراض و نه تایید و رد است و همچنین هیات تطبیق قانونا باید با ذکر مستندات بگوید به چه دلیل به مصوبه ای اعتراض دارد.»
اعطا با بیان اینکه در مورد مصوبات نامگذاری در شورای شهر براساس قانون اصلا نباید این فرآیند طی شود، افزود: «دقت داشته باشید که در مورد مصوبات نامگذاری ها اصلا فرایند فوق الذکر طی نمی شود و صرفا جهت اطلاع به فرمانداری ارسال می شود و بحث مهلت دو هفته ای و اعتراض یا رد و تایید نیز اساسا مطرح نیست. فرماندار نمی تواند مکاتبه کند و بگوید دلایل و معیارهای این نامگذاری ها چیست.»
«محمد جواد حقشناس» نیز به این نکته اشاره دارد که مصوبات شورای شهر بر اساس قانون لازم الاجرا است: «دو وظیفه بر عهده هیات تطبیق فرمانداری تهران است؛ یکی بررسی مصوبات شورای شهر از منظر اینکه با قوانین بالادستی همخوانی دارد یا خیر و دوم اینکه مصوبه جزو اختیارات شورای شهر هست یا نیست.»
او با بیان اینکه طبق قانون نامگذاری ها در اختیار شورای شهر است تصریح می کند: «از سوی دیگر واضح است که نامگذاری خیابان شجریان با قوانین بالادستی مغایرتی هم ندارد.»
در این میان هیئت مدیره خانه موسیقی مخدوش کردن تابلوی خیابان محمدرضا شجریان را محکوم کرده و خواستار رسیدگی فوری قوه قضائیه به این اقدام مجرمانه شدند. هیئت مدیره خانه موسیقی ضمن ابراز تاسف از این حرکت غیرقانونی آن هم تحت عنوان خانواده شهدا که در واقع وهن این خانوادههای محترم است، ابراز داشتند که بیاحترامی به قانون و حقوق شهروندی از سوی هیچ شخص و نهادی قابل دفاع نبوده و زیبنده هیچکس نیست علی الخصوص که نام مطهر شهدا در میان باشد.
در ادامهی این بیانیه آمده است: «خانه موسیقی انتظار دارد تمامی نهادهای حقوقی و قضایی مرتبط با این موضوع به منظور صیانت از اجرای قانون و حمایت از حقوق شهروندی با قدرت و صلابت به انجام وظایف قانونی خود پرداخته و از چنین اقداماتی که به دور شأن جامعه امروزی بوده و به نوعی به هرج و مرج دامن میزند جلوگیری کنند.»
حالا دوباره نامِ استاد «شجریان» بر خیابان فلامک نقش بسته است؛ بیش از آن در قلبِ میلیونها ایرانی.