پنج شایعه مهم در مورد زندگی موتسارت
بدون شک ولفگانگ آمادئوس موتسارت، آهنگساز برجسته اتریشی، یکی از بزرگترین نوابغ تاریخ موسیقی کلاسیک است. با این حال، زندگی او پر از شایعات و افسانههایی است که برخی از آنها حقیقت ندارند. در این مقاله، به پنج شایعه مهم در مورد زندگی موتسارت میپردازیم.
۱. موتسارت در فقر مطلق درگذشت!
یکی از شایعات رایج این است که موتسارت در فقر مطلق درگذشت و در یک قبر دستهجمعی دفن شد. در حالی که او در زمان مرگاش مشکلات مالی داشت، اما در فقر مطلق نبود. او در یک قبر مشترک دفن شد، اما این نوع دفن در آن زمان در وین رایج بود و به معنای فقر مطلق نبوده است. با اینکه در مراسم تشییع پیکر او افراد زیادی حاضر نبودند ولی مراسم یادبود و کنسرتهای مربوط به بزرگداشتِ او در وین و پراگ با استقبال خوبی همراه بود. پس از مرگ او، همسرش کنستانز، بسیاری از دست نوشتههای منتشر نشده موتسارت را فروخت تا بدهیهای کلان خانواده را بپردازد. او توانست از پادشاه حقوق بازنشستگی بگیرد و چندین کنسرت یادبود سودآور را به افتخار موتسارت ترتیب داد. از این تلاشها، کنستانزه توانست تا حدودی امنیت مالی برای خود به دست آورد و حتی فرزندانش را به مدارس خصوصی بفرستد.
۲. موتسارت توسط آنتونیو سالیری مسموم شد!
یکی از شایعات معروف این است که آنتونیو سالیری، آهنگساز ایتالیایی، موتسارت را مسموم کرد. این شایعه بیشتر به دلیل نمایشنامه و فیلم سراسر دروغِ «آمادئوس» به وجود آمده است. هیچ مدرک تاریخی معتبری برای اثبات این ادعا وجود ندارد و بیشتر محققان معتقدند که موتسارت به دلایل طبیعی درگذشت.
۳. موتسارت یک کودک نابغه بود که بدون آموزش موسیقی مینوشت!
اگرچه موتسارت یک کودک نابغه بود، اما او تحت آموزشهای دقیق و سختگیرانه پدرش، لئوپولد موتسارت، قرار داشت. لئوپولد خود یک موسیقیدان و معلم برجسته بود و نقش مهمی در تربیت موسیقایی ولفگانگ داشت. هنوز برخی از قطعات لئوپولد موتسارت در رپرتوار موسیقی کلاسیک زنده است و به اجرا در میآید.
۴. موتسارت همیشه فقیر بود!
این شایعه نیز نادرست است؛ موتسارت در طول زندگی خود دورههای مختلفی از موفقیت مالی را تجربه کرد. او در برخی از دورهها درآمد خوبی داشت و حتی توانست زندگی مجللی داشته باشد. با این حال، مدیریت مالی ضعیف و هزینههای زیاد باعث شد که او در برخی از دورهها با مشکلات مالی مواجه شود.
۵. ریکوئیم موتسارت را سالیری برای کشیدن او به حالت مرگ به او سفارش داده و در آخر موتسارت نتوانسته ان را بسازد!
در ابتدا بدبینی موتسارت به سفارش دهندۀ ناشناسی که پولِ ساختِ این اثر را پیاپیش به موتسارتی که دیگر در حالت روانی سخت و بدی ناشی از بیماری بود شکل گرفت؛ موتسارت معتقد بود که او را نفرین کرده بودند تا برای خودش یک مرثیه بنویسد!
این شایعه که سفارش دهنده سالیری است به کلی مضحک و خالی از حقیقت است چراکه امروز به طور کامل مشخص است که در واقع سفارش دهنده این اثر آنتون لیتگب، پسر شهردار وین و پیشخدمت کنت فرانتس فون والزگ-اشتوپاخ بود که این اثر را به احترام درگذشت همسرش آنا سفارش داده بود.
موتسارت بخشهایی از این اثر را به طور کامل و بخشهایی را به صورت کاملاً ناقص آهنگسازی کرد و در میانه ساخت این اثر درگذشت. همسر او از شاگرد موتسارت سوسمایر خواهش کرد که این اثر را تکمیل کند ولی بعدها شایعهای بوجود آمد که کل این اثر را شاگردانش ساختهاند. بتهوون در پاسخ به این شایعه گفته است: «اگر موتسارت این موسیقی را ننوشته، پس مردی که آن را نوشت یک موتسارت بوده است!»